Niet alle leerlingen gedijen goed op de middelbare school, vooral diegenen die hinder ondervinden van aandoeningen zoals ADHD of autisme vinden het moeilijk om te voldoen aan de hoge eisen van een middelbare school. De constante verandering van vakken en lokalen, duizenden leerlingen in een druk gebouw, het inplannen van huiswerk voor verschillende vakken, en de overweldigende chaos kunnen een uitdaging zijn. Het is verbazingwekkend dat zoveel leerlingen er toch in slagen om te gedijen in zo'n omgeving. Helaas zijn gespecialiseerde scholen voor voortgezet onderwijs niet voor iedereen een passende oplossing vanwege de lange wachttijden en hoge kosten. Voor hoogbegaafde leerlingen die op zoek zijn naar uitdagingen en interactie met gelijkgestemden, is het moeilijk om een geschikte school te vinden. Thuis zitten en gamen of werken op een zorgboerderij is vaak de realiteit voor veel van deze leerlingen.
Helaas hebben we in Nederland duizenden thuiszitters, waarvan een derde hoogbegaafd is. Soms vinden deze leerlingen alternatieven zoals Walhallab, Spirare of de Digibende, maar deze zijn geen vervanging voor een school en een diploma. Ze zijn slechts tijdelijke oplossingen om erger te voorkomen. In mijn regio ga ik volgend jaar een tussenoplossing opzetten voor dit soort leerlingen, zodat ze op een gewone middelbare school kunnen blijven en in contact blijven met hun leeftijdsgenoten en onderwijs kunnen blijven volgen, met aanpassingen aan lestijden, lokalen, groepsgrootte en prikkels. Op deze manier hopen we dat er minder leerlingen naar het gespecialiseerde voortgezet onderwijs hoeven te gaan en dat zoveel mogelijk leerlingen binnen de reguliere schoolmuren kunnen blijven. Dit lijkt een beetje op het Finse systeem.
Er zullen maatwerkoplossingen moeten worden gezocht voor elke leerling in deze klas. Sommige leerlingen kunnen misschien nog steeds lessen volgen bij hun oude klas, terwijl anderen alleen 's ochtends naar school kunnen komen. We kunnen ook leerlingen laten deelnemen aan vakken als houtbewerken of koken, zelfs als ze niet op het VMBO zitten. Ik hoop dat deze ervaring kan bijdragen aan mijn ideeën over de vwo-praktijkschool, waar ik destijds veel enthousiaste reacties op kreeg.
Het belangrijkste is dat we deze jonge mensen weer een fijn toekomstperspectief kunnen bieden. We willen ervoor zorgen dat ze weer goed in hun vel komen te zitten en in contact komen met leeftijdsgenoten. We hopen dat dit kan leiden tot besparingen op de kosten voor speciaal onderwijs en jeugdzorg en dat we andere maatschappelijke belangen kunnen dienen.
Naar een artikel van Sofie van de Waart in Trouw